5 faktów na temat broni czarnoprochowej, czyli CP bez tajemnic
Pieczołowicie zdobione bandolety, arkebuzy, muszkiety, strzelby, rewolwery rodem z westernów, efektowne gwintowane karabiny i pistolety, a także współczesne modele produkowane przez takie firmy, jak Uberti, Pietta Pederosolli czy Ardesa – witaj w świecie broni czarnoprochowej. Niemal historyczny artefakt, który mimo wprowadzania coraz to nowych rozwiązań i stosowania licznych innowacji w projektowaniu obecnej broni palnej, cieszy się nieprzemijającym powodzeniem. Oto 5 faktów na jej temat.
Broń czarnoprochowa, lub inaczej broń rozdzielnego ładowania, choć produkowane są obecnie także naboje scalone z tymże pędnikiem. Proch to wynalazek z IX wieku wynaleziony w Chinach w czasach dynastii Tang. Decyzja o rezygnacji z konstruowania broni na proch czarny wiązała się bezpośrednio z pojawieniem się na rynku innych, skuteczniejszych materiałów miotających takich jak proch nitrocelulozowy, kordyt czy balistyt, które nie wytwarzały aż takiej ilości dymu i były kilkukrotnie mocniejsze. Broń czarnoprochową można podzielić na ładowaną odprzodowo, a więc od strony wylotu lufy (najstarsze rozwiązanie) oraz odtylcowo, jak np. niemiecki karabin Dreyse, który jest uważany za jeden z pierwszych karabinów odtylcowych . Na początku lat 60tych XIX wieku pojawiło się wiele konstrukcji broni na nabój scalony jak karabiny: Sharps, Henry czy Spencer a później Winchester czy rewolwer Colt Peacemaker. Przerabiano (konwertowano) również starsze modele rewolwerów z zapłonem kapiszonowym na nabój scalony.
-
Produkcja replik
Pomimo oficjalnego zakończenia produkcji autentycznych modeli bron CP, na rynku wciąż dostępne są historyczne okazy oraz liczne, wiernie odwzorowane repliki. Współczesnymi i przodującymi w tej dziedzinie wytwórcami broni czarnoprochowej są Włosi i Hiszpanie. Ich broń użytkowana jest powszechnie na strzelnicach w Polsce, Europie czy w USA.
-
Zasada działania
Wystrzał z broni palnej i wypchnięcie kuli bądź pocisku następuje w efekcie gwałtownego spalania prochu, czemu towarzyszy basowy dźwięk wystrzału oraz gęsty dym. W pierwotnych mechanizmach broni palnej ręcznej, a także w działach to tlący się lont był odpowiedzialny za zapalenie prochu i zainicjowanie eksplozji ładunku miotającego. W późniejszym okresie do konstrukcji broni ręcznej zaczęto wprowadzać różnego rodzaju sposoby zapłonu jak zamki kołowe, skałkowe czy kapiszonowe.
-
W świetle prawa
Polskie prawo zezwala zarówno na posiadanie, jak i zakup broni czarnoprochowej rozdzielnego ładowania, wyprodukowanej przed 1885 rokiem, a także wszelkich jej replik bez żadnej dodatkowej licencji czy pozwolenia. Dotyczy to również przeznaczonych dla niej kul, pocisków i kapiszonów, które są w pełni legalne. Warto być jednak czujnym w temacie i pamiętać o tym, że brak obowiązku posiadania zezwolenia na CP nie zwalnia jej właściciela z konieczności bieżącego śledzenia i stosowania się do przepisów prawa, dotyczących broni palnej. Sprzedaż czarnego prochu w naszym kraju możliwa jest wyłącznie za okazaniem Europejskiej Karty Broni Palnej lub na strzelnicach.
-
Po wizycie na strzelnicy
Z uwagi na żrące działanie nagaru (sadzy po spaleniu czarnego prochu) broń należy gruntownie wyczyścić i konserwować po każdorazowej wizycie na strzelnicy odpowiednimi preparatami, które zapewnią jej długowieczność i zachowają jej sprawność, niedopuszczając do pojawienia się korozji lufy korpusu i mechanizmów.
Pielęgnacja i codzienne użytkowanie broni CP
Czyszczenie i konserwacja CP to długi lecz niezwykle satysfakcjonujący proces, dzięki któremu broń czarnoprochowa pozostanie w możliwie najlepszym stanie. Ważne jest, aby dbać o nią na bieżąco, nie pozostawiając zabrudzeń na zbyt długo. Najlepiej jest czyścić lufę, zamek oraz komorę po każdorazowym użyciu. Przydatne okażą się tu przede wszystkim: dobrze dobrany (średnica, długość, twardość) wycior do lufy, odtłuszczacze, oliwa i smar do zamka czy właśnie preparaty do czyszczenia lufy. Skompletowanie własnego przybornika do pielęgnacji CP nie będzie wcale takie trudne – obecnie na polskim rynku działa wielu profesjonalnych producentów i renomowanych dostawców tego typu preparatów, np. Polska marka ProTechGuns.com (Preparaty do konserwacji broni)
Należy zawsze pamiętać, że posiadany przez nas egzemplarz nie posiada i nigdy nie będzie posiadał takiej odporności na zużycie jak broń palna produkowana obecnie. Drewno może być już osłabione zębem czasu, wżery mogą się przerodzić w mikropęknięcia, a części ruchome potrafią się zwyczajnie wyrabiać. Dlatego miej dużo szacunku i wyrozumiałości dla swojej kolekcji – a będzie Ci służyć co najmniej drugie tyle, ile broń CP istnieje już na tym świecie!